🦇 Natuurvrij maken mag weer: goed nieuws voor wie wil isoleren!

Vanaf 1 augustus is het weer toegestaan om woningen natuurvrij te maken. Dat betekent dat je nu weer stappen kunt zetten richting het isoleren van je spouwmuur of dak — op een manier die veilig is voor vleermuizen én voldoet aan de natuurwetgeving. Een belangrijk moment voor veel woningeigenaren die eerder moesten wachten.

In dit artikel leggen we uit wat natuurvrij maken precies inhoudt, waarom er bepaalde periodes zijn waarin dit niet mag, en hoe jij nu alsnog werk kunt maken van je isolatieplannen.

Wat is natuurvrij maken?

Bij natuurvriendelijk isoleren is het belangrijk om rekening te houden met beschermde diersoorten, zoals vleermuizen en vogels. Zij gebruiken spouwmuren en daken namelijk vaak als verblijfplaats.

Natuurvrij maken betekent dat je maatregelen neemt om te zorgen dat er geen dieren meer in je woning zitten op het moment dat de isolatie wordt aangebracht. Denk aan het plaatsen van speciale vleermuisflappen, borstels of gaas waarmee vleermuizen wél naar buiten kunnen, maar niet meer terug naar binnen.

Deze werkwijze voorkomt dat dieren worden opgesloten in de muur of het dak tijdens het isoleren — wat voor de dieren dodelijk kan zijn én strafbaar is onder de Wet natuurbescherming.

Waarom was natuurvrij maken tijdelijk niet toegestaan?

Tussen 1 april en 1 augustus bevinden vleermuizen zich in hun kraamperiode. In deze maanden brengen ze hun jongen groot en verblijven ze vaak in groepen bij elkaar. Deze periode is extreem kwetsbaar: worden ze verstoord, dan kunnen jongen overlijden of verlaten worden.

Daarom is natuurvrij maken in deze periode verboden. Zelfs als je al weet dat er vleermuizen aanwezig zijn, mag je tijdens de kraamperiode geen flappen of afsluitende materialen aanbrengen. Dit geldt in heel Nederland en wordt strikt gehandhaafd.

Vanaf 1 augustus is deze kwetsbare periode voorbij, en mag het natuurvrij maken weer hervat worden.

Waarom is dit hét moment om actie te ondernemen?

Als je dit jaar nog wilt isoleren — en daarmee besparen op je energierekening en profiteren van subsidies — is nu het juiste moment om te starten. Door je woning nu natuurvrij te laten maken, ben je op tijd om dit najaar of deze winter te isoleren.

🗓️ Let op:
Tussen het natuurvrij maken en het aanbrengen van isolatie moet minimaal 5 dagen zitten. Zo krijgen eventuele aanwezige vleermuizen de kans om op een natuurlijke manier te vertrekken. In de praktijk wordt vaak 7 tot 10 dagen aangehouden voor extra zekerheid.

Daarom: wacht niet te lang met plannen. De druk op isolatiebedrijven loopt vaak op na de zomer.

Wat zijn de stappen?

1. Inspectie of Quickscan
   Laat je woning controleren door een specialist. Vaak kan al snel worden vastgesteld of er aanwijzingen zijn voor vleermuizen of andere beschermde soorten.

2. Natuurvrij maken
   Zijn er mogelijk vleermuizen aanwezig? Dan worden er vleermuisflappen of vergelijkbare materialen geplaatst op logische in- en uitvliegopeningen. Hiermee kan de kolonie veilig vertrekken.

3. Wachttijd
   Na minimaal 5 dagen mag er gestart worden met isoleren.

4. Isolatie aanbrengen
   Nu de woning natuurvrij is, kan de spouwmuur, het dak of de vloer veilig geïsoleerd worden — met behoud van de natuur én volgens de regels.

5. Afronding en eventueel nazorg
   Soms worden er aanvullende maatregelen genomen, zoals het plaatsen van vleermuiskasten als alternatieve verblijfplaats.

Wat als je vermoedt dat je vleermuizen hebt?

Heb je ’s avonds wel eens kleine dieren zien uitvliegen uit een kier in je gevel? Of hoor je zachte piep- of schrapgeluiden bij de spouwmuur of onder het dak? Dan is het goed mogelijk dat er vleermuizen zitten.

In dat geval is het extra belangrijk om natuurvriendelijk te werk te gaan. Gelukkig zijn er bedrijven die hierin gespecialiseerd zijn. Ze werken volgens de officiële natuurkalender en zorgen ervoor dat jouw isolatieproject geen schade toebrengt aan de natuur. Ook kunnen ze advies geven over eventuele subsidies of meldingen die nodig zijn.

Nieuwe technieken: eDNA-inspectie vanaf 2025

Vanaf maart 2025 komt er een nieuwe methode beschikbaar om nog sneller en nauwkeuriger te controleren of er vleermuizen aanwezig zijn: eDNA-inspectie. Hierbij wordt op basis van omgevings-DNA onderzocht of vleermuizen recent in of rond de woning aanwezig zijn geweest.

Is de uitslag negatief, dan mag de woning direct geïsoleerd worden zonder natuurvrij te maken. Is de uitslag positief, dan gelden de bestaande regels. Voor nu blijft natuurvrij maken dus nog steeds de belangrijkste en veiligste methode.

Vergeet de subsidie niet!

Heb je een woning met energielabel D, E, F of G? Of een WOZ-waarde onder een bepaalde grens (bijvoorbeeld €249.000 in sommige gemeenten)? Dan maak je kans op een aantrekkelijke subsidie voor isolatie — soms tot wel €2.500 of meer. In veel gevallen kun je deze subsidie combineren met de kosten voor natuurvriendelijk isoleren.

Wil je weten of je in aanmerking komt? Doe dan een postcodecheck op onze website of vraag vrijblijvend advies aan.

Conclusie: start nú met natuurvriendelijk isoleren

Vanaf 1 augustus mag het weer: natuurvrij maken. Dat betekent dat je de komende weken kunt gebruiken om jouw woning klaar te maken voor isolatie, zonder de regels te overtreden of vleermuizen in gevaar te brengen.

Wacht niet tot het kouder wordt — isolatiebedrijven raken in het najaar vaak snel volgeboekt. Begin nu met een vrijblijvende inspectie en zet de eerste stap naar een warmere, energiezuinigere én natuurvriendelijke woning.